6 czerwca tego roku w wieku 89 lat odeszła od nas Śp. Józefa Albiniak - ludowa śpiewaczka, artystka stawiana w gronie najwybitniejszych tradycyjnych solistek Lubelszczyzny. Jej piękny głos, zgromadzony bardzo szeroki repertuar, a zarazem autentyzm i zachowawczość w wykonawstwie zostały wielokrotnie docenione przez wytrawnych znawców folkloru na przeróżnych imprezach o charakterze konkursowym i przeglądowym.

         Urodziła się w 1935 r. w Brzezinach w rodzinie Bryków, w której od pokoleń obecna była muzyka: tata grał na bębenku, a brat na skrzypcach. To sprzyjało od najwcześniejszych lat w kształtowaniu jej warsztatu muzycznego. Najwięcej pieśni pani Józefa nauczyła się od swojej mamy i babci. Ze słuchu nauczyła się także bębnić. Potem, gdy z bratem wystarczająco opanowali melodie, zaczęli grywać jako kapela. Chodzili więc po kolędzie, zapraszano ich chętnie na różne okazje, którym towarzyszyła muzyka: na uroczystości rodzinne, piórzaczki czy prządki. Pani Józefa wyszła za mąż i zamieszkała w sąsiadującym z Brzezinami Stojeszynie Drugim, jej mąż, Marian Albiniak był równie umuzykalnionym człowiekiem, pogrywającym na skrzypcach i świetnym tancerzem. Wspólnie stworzyli nie tylko dom rodzinny, ale swoisty dom spotkań, otwierając jego drzwi dla działań o charakterze społecznym i kulturalnym.
         W Stojeszynie pani Józefa odegrała znaczącą rolę jako działaczka społeczna o dużym zaangażowaniu w życie wsi i parafii. Swoją działalność związała z Wiejskim Domem Kultury (później z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Modliborzycach, pod wieloletnią opieką instruktor Krystyny Wójcik), w którym w latach siedemdziesiątych ubiegłego już wieku powstał Zespół Ludowy, złożony z miejscowych śpiewaczek i muzykantów - samorodnych artystów. W ramach zespołu działała kapela, grupa śpiewacza i obrzędowa oraz soliści w dziedzinie tańca, śpiewu oraz gawędziarstwa. W tych dziedzinach zespół był wielokrotnie nagradzany na folklorystycznych przeglądach, m. in. za przedstawienie obrzędu ludowego w Stoczku Łukowskim (1978) i w Tarnogrodzie (1982), gdzie zdobył najwyższe trofea, a grupa śpiewacza i kapela była laureatem nagród na kilku edycjach OFKiŚL w Kazimierzu Dolnym. Poza działalnością kulturalną, pani Józefa pełniła w swym życiu rolę radnej Rady Gminy i członkini Koła Gospodyń Wiejskich w Stojeszynie II, przez długie lata także przewodniczyła śpiewom ‘za zmarłymi’. Nasza wybitna śpiewaczka i znawczyni lokalnych ludowych tradycji była uznanym autorytetem i wielokrotnie informatorem dla osób i instytucji dokumentujących kulturę ludową. Chętnie dzieliła się swoją wiedzą i umiejętnościami, które drogą przekazu międzypokoleniowego odziedziczyła. Od 1997 r. była mistrzynią dziewczęcego zespołu śpiewaczego „Nutki znad Sanny”, później „Wirzchowianki”. Jej pieśni wykonują obecnie wokaliści reprezentujący GOK w Modliborzycach. Bogaty i bezcenny repertuar, jaki po sobie pozostawiła przechowują instytucje kulturalne, archiwa radiowe i prywatne.
           Józefa Albiniak to laureatka niezliczonych, wielokrotnie najwyższych nagród i wyróżnień w konkursach, festiwalach i przeglądach. Naszą miejscowość i gminę reprezentowała na „Powiślakach” w Maciejowicach, Ogólnopolskim Festiwalu „Dziecko w folklorze”, imprezach w Baranowie Sandomierskim, Grębowie i Janowie Lubelskim. Dwukrotnie nagrodzona w parze tanecznej na Wojewódzkim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie i Opatowie. W latach 1985 - 1988 rokrocznie najwyżej oceniana była za wykonania gawęd na Wojewódzkim Przeglądzie Gawędziarskim w Opatowie. Nasza twórczyni i artystka zdobywała prestiżowe nagrody na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu - nagrodę specjalną za kołysanki i ballady (1980 r.), I nagrodę (1984 r.), również jako bębnistka w kapeli ze skrzypkiem Eugeniuszem Paleniem (1985 r.) Tam też właśnie w roku 2000 zdobyła "Złotą Basztę", który to laur jest w życiu ludowego artysty decydującym krokiem w drodze do otrzymania nagrody im. Oskara Kolberga. Ta nagroda przypadła jej udziałem w Węgrowie w 2001 r. Zwieńczeniem artystycznej drogi pani Józefy był rok 2012, w którym otrzymała honorową odznakę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Zasłużony dla Kultury Polskiej", przyznawaną osobom wyróżniającym się w tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Z każdym rokiem jej aktywność sceniczna i działalność kulturalna powoli wygasała. Ostatnie lata swojego długiego i pięknego życia przeżyła w rodzinnym domu, pod opieką najbliższych. Z ogromnym żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci śp. Józefy Albiniak, pozostając wdzięczni za wszystko, co dla naszej lokalnej kultury i społeczności uczyniła.

Źródła i materiały: ze zbiorów prywatnych rodziny Albiniaków, materiały archiwalne GOK w Modliborzycach
Zdjęcia:
1. Zespół Ludowy ze Stojeszyna
2. Nagroda im. Oskara Kolberga
3. Józefa Albiniak z "Wirzchowiankami" i instruktor Krystyną Wójcik
4. Wręczenie J. Albiniak Odznaczenia" Zasłużony dla Kultury Ludowej"